کاوشگر مریخ ناسا 1999 (NASA Mars Polar Lander - 1999)

 

در 3 دسامبر سال 1999 کاوشگر مریخ که قرار بود روی سطح کره مریخ فرود بیاید ناپدید شد. هیئت بررسی شروع به تحقیق در مورد علت این امر نمود و مشخص شد که علت، ست شدن نادرست یک بیت (!) بوده است. همه اتهامات متوجه تیم تست نرم افزار این کاشف شد.

برنامه فرود به این شکل تعیین شده بود: در زمانی که کاوشگر باید فرود می آمد، یک پاراشوت (چتر) می بایست باز میشد تا سقوط کاوشگر را کند نماید. چند ثانیه بعد باید سه پایه از زیر کاوشگر خارج می شد و در جهت فرود قرار می گرفت. هنگامی که کاوشگر در ارتفاع 1800 متری مریخ قرار می گرفت، باید پاراشوت رها می شد و موتور فرود وسیله در جهت عکس سقوط روشن می شد تا کاوشگر به آرامی در روی سطح مریخ فرود آید.

یکی از مهترین مسائل در این فرآیند این است که کاوشگر تشخیص دهد که چه زمانی بر روی سطح مورد نظر فرود آمده تا به موقع موتور فرود خود را خاموش کند. برای این منظور ناسا که در دیگر سفینه های خود از رادارهای گرانقیمتی بهره برده بود تصمیم گرفت که برای کاهش هزینه ها، از مکانیزم ساده تری استفاده کند. به این شکل که در زیر سه پایه فرود کاوشگر سوییچ های تماسی (Contact Switch) تعبیه کردند تا به محض برخورد این سوییچ ها با سطح مریخ، یک بیت ست شده و در اثر قطع شدن سوخت، موتور فرود خاموش شود.

هیئت بررسی پس از تحقیق متوجه شد که هنگام باز شدن سه پایه فرود کاوشگر، در اثر لرزش حاصله از این عمل، بیتی که باید پس از تماس با سطح ست می شد به اشتباه ست شده و کاوشگر که تصور کرده به سطح رسیده است موتور خود را خاموش کرده و از ارتفاع 1800 متری سقوط کرده است. به همین سادگی (!)

نتیجه فاجعه بار بود اما علت ساده. کاوشگر توسط تیم های مختلفی مورد آزمایش قرار گرفته بود که هر تیم مسئول تست بخشی از عملکرد کاوشگر بودند. یک تیم فرآیند باز شدن پایه ها را مورد آزمایش قرار داده بود و تیم دیگر فرآیند فرود را از زمان باز شدن پایه ها. تیم اول آزمایش نکرده بود که آیا بیت مورد نظر ست شده است یا خیر. تیم دوم نیز همواره کامپیوتر را Reset می کرده و بیت مورد نظر را به مقدار اولیه برمی گردانده و سپس آزمایش خود را به انجام می رسانده است.

هر دو تیم به طور مجزا کار خود را بدون نقص انجام داده بود اما اشکال مزبور تنها هنگامی بروز میکرد که دو تیم باهم ترکیب شوند  (Integration Test).

 

(منبع: Software Testing,Ron Patton, Sams Publishing, 2005)